تعیین رده سنی برای فیلمها جزئی از حقوق کودکان است. اقدامی که به تازگی مورد توجه سازمان سینمایی قرار گرفته و کارشناسان و اهالی فرهنگ و هنر نیز از آن استقبال کردهاند. به این ترتیب خانوادهها متوجه خواهند شد فرزندان خود را به کدام سالن سینما ببرند و علاقمندان ژانر وحشت و صحنههای خشن نیز راحتتر میتوانند دست به انتخاب بزنند. همچنین سینمای کشور به سمت تولیدات متنوع برای ردههای سنی مختلف حرکت خواهد کرد.
بر همین اساس هیأتی 30 نفره متشکل از افراد متخصص در حوزههای مختلف اعم از روانشناسی، جامعهشناسی، تعلیم و تربیت، کودک و نوجوان و … دست به ردهبندی فیلمها خواهند زد.
مهرداد فرید: درجهبندی باید مبنای علمی داشته باشد
مهرداد فرید بر این تأکید میکند که تفکیکها از نظر اجرا باید از سیاست یک دستی برخوردار باشند و «وقتی سازمان سینمایی آییننامهای را اعلام میکند باید قدرت و جسارت اعمال آن را هم داشته باشد و فیلمهای توقیفی که با همین بهانهها توقیف شده اجازه اکران پیدا کنند.»

این کارگردان در گفتگو با ایسنا اعلام درجهبندی سنی فیلمها را را روش خوبی دانست که در تمام دنیا تجربه شده است و با جدیت هم در حال پیگیری است. اما این درجه بندی باید مبنای علمی داشته باشد و علتها آن توضیح داده شود.
وی همچنین افزود در تفکیک سنی در عمل باید سیاستها باید از یک دستی برخوردار باشند. «به طور مثال هفته پیش شورای صدور پروانه ساخت تعدادی از فیلمنامهها را رد کرد. باید دید که اگر دلیل آن همین مواردی است که باعث ردهبندی سنی فیلمها می شود، پس چرا اجازه ساخت آنها را نمیدهند؟! اگر قرار باشد فیلمهای دارای مضامین جنسی و خشن همچنان پروانه نمایش و ساخت نگیرند، پس لزوم وجود چنین آییننامهای چیست؟ اگر آیین نامهای که منجر به درجهبندی سنی فیلمها میشود وجود خواهد داشت، پس لزوما باید در صدور پروانه ساخت نیز تساهل و تسامح بوجود آید.»
احد آزادیخواه: ترغیب به سمت فیلمسازی ایرانی-اسلامی
احد آزادیخواه عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی از این اقدام استقبال کرد و گفت: «فکر نمیکنم شخصی مخالفتی با آن داشته باشد.»
آزادیخواه این اقدام را در راستای حقوق کودکان و نوجوانان دانست که لازم بود که دغدغه اهالی سینما نیز باشد. وی در گفتگو با خبرگزاری خبرآنلاین گفت: «ردهبندی سنی فیلمها باعث میشود که فیلمسازان به ساخت فیلمهایی ترغیب شوند که سبک ایرانی- اسلامی را ترویج دهد. البته این کار به مدیریت ویژه نیاز دارد و از سازمان سینمایی میخواهیم که به آن اهتمام بورزد و آن را به سرانجام برساند.»
هوشنگ گلمکانی: تشکیل هیات ردهبندی منزله سانسور نیست
هوشنگ گلمکانی، منتقد باسابقه کشورمان در ای زمینه گفت حتی در زمان آنالوگ امر ردهبندی فیلمها در دنیا وجود داشت و امروز که در عصر دیجیتال هستیم «به نوعی امری توصیهای برای مخاطبان محسوب میشود.»
گلمکانی به لزوم فرهنگسازی برای بحث ردهبندی اشاره میکند چراکه «روحیه عمومی و فرهنگ هر جامعهای متفاوت است و به شکل خاصر با محدودیتها برخورد میکند.»

ممکن است درجه بندی برای فیلمی اعلام شود و خانواده خود را ملزم به رعایت آن بداند اما با این وجود تضمینی بر رعایت آن وجود ندارد و بیشتر هشدار به حساب میآید که البته این هشدار نیز بسیار مناسب است.
این منتقد افزود: این نکته را هم باید مدنظر قرار داد که نوجوانان زمانی که محدودیتی را برای آنها در نظر بگیریم راغبتر میشوند تا آن را ببینند.
گلمکانی با اشاره به تشکیل هیاتی برای ردهبندی سنی فیلمها گفت: این کار بسیار لازم است اما باید توجه داشت که تشکیل هیات رده بنده سنی به منزله سانسور فیلمها نیست و پس از دادن مجوز توسط پروانه نمایش، با توچه به نوع موضوع و صحنههایی که در فیلم موجود است تنها باید آن را رده بندی سنیکنند.»
این منتقد سینما که با خبرگزاری خبرآنلاین گفتگو میکرد تاکید کرد: «امروزه با وجود شبکه نمایش خانگی و وی.او.دی، صاحبان فیلمها میتوانند دو نسخه از اثر را، یکی بهصورت عمومی و دیگری با درنظر گرفتن محدودیت سنی داشته باشند. روشهای مختلفی برای اجرایی کردن این موضوع وجود دارد که میتوان از آنها استفاده کرد تا فرهنگسازی در این زمینه صورت بگیرد. البته باید توجه جدی داشته باشیم که ردهبندی سنی با سانسور کاملا متفاوت است.»
ردهبندی سنتی فیلمهای سینمایی
تفاوتهایی میان ردهبندی سنی فیلمهای سینمایی و ردهبندی سنی سریالهای تلویزیونی و حتی ردهبندی سنی استفاده از شبکههای اجتماعی در جهان وجود دارد. در اینجا تنها به ردهبندی سنی فیلمهای سینمایی میپردازیم.
روی هم رفته پنج رده سنی در نظر گرفته میشود که اینفوگراف آن در پایان این مقاله آمده است.
اولین رده، رده سنی G مخفف کلمه General Audience به معای تماشاگران عمومی است. در این رده همه مخاطبان از هر سن قادر به تماشای فیلم هستند و هیچ محدودیتی برای تماشای آن وجود ندارد و هیچ خطری کودکان و نوجوانان را تهدید نمیکند.
دوم رده سنی PG مخفف Parental Guidance Suggested است. در اینجا کودکان و نوجوانان میتوانند با تصمیم والدین خود فیلمهایی را که ممکن است در مواردی برای بچهها مناسب نباشد نگاه کنند. این بدان معنی است که والدین ممکن است دوست نداشته باشند بچههای جوانشان ای سری فیلمها را ببینند گرچه این فیلمها مسئلهای هم نداشته باشند.
رده سنی PG-13 یا Parents Strongly Cautioned که به معنی تذکر قاطع به والدین است. این فیلمها برای بچههای زیر 13 سال نامناسب است و والدین باید برای اجازه دادن به بچههای جوانترشان دقت کنند. این گونه فیلمها ممکن است حاوی مقداری صحنههای خشن باشد.
رده سنی R یا Restricted-Under 17 به معنی اینکه بچههای زیر 17 سال باید با والدین یا شخص بزرگتر سرپرستی همراه باشند. هیات ردهبندی تشخیص داده است این فیلم مخصوص بزرگسالان است و فیلم حاوی کلمات رکیک، خشونت، صحنههای عشقی و نمایش استعمال مواد مخدر است.
رده سنی NC-17یا No One 17 and Under به معنی هیچ شخص ۱۷ سال و زیر ۱۷ سال اجازه تماشای این نوع فیلمها را ندارد.ممکن است فیلم حاوی مناظر واضح صحنههای عشقی و یا کلمات ناخوشایند و یا خشونت زیاد و یا تمام موارد باشد. البته درجه NC-17 بر این دلالت ندارد که فیلم ضد اخلاقی است.
