واقعیت اینجاست که هیچ شهری در جهان نمیتواند بدون زنده نگهداشتن ارزشهای فرهنگیاش، به یک شهر موفق تبدیل شود. علیرغم اینکه اتاقهای تمرین، کلاسهای آموزش موسیقی، استودیوها و مدارس موسیقی در بسیاری از شهرهای دنیا وجود دارند، اما اینکه یک شهر دارای زیرساختارهای لازم برای اجرا و بهرهبردن از موسیقی زنده باشد، مسأله جداگانه و بسیار مهمی است که باید به آن توجه کرد. چرا که وجود این زیرساختها به اندازه وجود زیرساختهای آموزشی و حملونقل برای شهرها لازم است.
بیشتر بخوانید:
در پایتختهای موسیقی جهان، هر نسلی از نوازندگان، گوشهای مخصوص به خود را در خیابانها اشغال کرده و آنجا را متعلق به خود میکنند. این کار به نوعی عرف در نواختن موسیقی زنده تبدیل شده است؛ بهطوریکه بسیاری از گردشگران دلیل اصلی سفرشان به این شهرها را تماشای این محلهها عنوان میکنند. اما باید توجه داشت که فقط این کارها برای حفظ موسیقی زنده کافی و قابل اتکا نیست. چرا که روند رو به رشد ساختوسازهای شهری باعث شده تا بسیاری از این مکانها از دست نوازندگان خیابانی بیرون آمده و تخریب شوند. از سوی دیگر، بسیاری از استودیوهای موسیقی هم را بنگاهها خریداری، تخریب و به آپارتمانهای مسکونی تبدیل میکنند. این کار باعث شده لطمات بسیار زیادی به صنعت موسیقی وارد شود. به همین دلیل، دستاندرکاران عرصه موسیقی در بسیاری از کشورها در تلاشاند تا با رایزنی با مسئولان محلی، توجه آنها را به ایجاد چنین زیرساختهایی جلب کنند.
در این مطلب سعی میکنیم شما را با بعضی از پایتختهای موسیقی جهان آشنا کنیم که در مسیر ایجاد چنین زیرساختهای فرهنگی_هنری مهمی گام بر میدارند.
لندن، انگلستان

شهر لندن و محلههای کوچک اطرافش همیشه پذیرای نوازندگان خیابانی بودهاند که در گوشه و کنار خیابانها بساط موسیقیشان را میچینند و شروع به نواختن ساز میکنند. موسیقی به جزئی از خیابانها، زیرگذرها، کلابها، بارها، خانهها، آپارتمانها و اتاقهای مردم لندن تبدیل شده است. انواع سبکهای موسیقی از پاپ گرفته تا موسیقی کلاسیک، همگی در سالنهای موسیقی، مدارس و کوچهپسکوچههای پایتخت انگلستان طرفداران خاص خودشان را دارند.
مردم و رهگذران به دور این نوازندگان جمع میشوند و فارغ از هیاهوی شهر، با گوش سپردن به صدای سازها لحظات خوشی را در کنار همدیگر سپری میکنند. به همین دلیل، این شهر به نوعی قلب موسیقی شهرهای جهان محسوب میشود. با وجود اینکه در سالهای اخیر، بهویژه از سال 2007 میلادی به این طرف، کیفیت موسیقیهای زنده خیابانی در این شهر با تهدید مواجه شده، در حال حاضر سهم ارزش صنعت موسیقی در اقتصاد شهر لندن بالغ بر 47 بیلیون پوند تخمین زده میشود. به همین دلیل، در سالهای اخیر و برای اولینبار، برطرف کردن مسائل مربوط به حوزه موسیقی در دستورکار شهرداری لندن قرار گرفته است. به این صورت که اگر ساختمانی در نزدیکی یک مرکز موسیقی زنده در حال ساخت باشد، وظیفه سازنده آن ساختمان است تا هزینه ضدصدا کردن ساختمانش را بپردازد.
لاگوس، نیجریه

شهر لندن تنها شهر خوشآهنگ در جهان نیست. لاگوس، بزرگترین شهر کشور نیجریه هم دارای یک مکان عمومی بزرگ به نام نیو آفریکا شراین است که بخشی از تاریخ موسیقی این کشور محسوب میشود. در گذشته، بزرگان موسیقی آفریقا بهطور مرتب در ساختمان قدیمی واقع در این مکان به اجرا و هنرنمایی میپرداختند، تا اینکه در اواخر دهه 1970 میلادی، این مکان در میان شعلههای آتش سوخت. اما چند دهه بعد، در سال 2000 و همزمان سالگرد مرگ فلا کوتی، پدر سبک موسیقی افروبیت، ساختمان جدید نیو آفریکا شراین را پسر این نوازنده بزرگ افتتاح کرد. این مکان امروزه یکی از مهمترین جاذبههای گردشگری کشور نیجریه به حساب میآید.
تایپه، تایوان

تایپه به عنوان مرکز سبک موسیقی پاپ ماندارین، در حال تأسیس یک مرکز بینالمللی موسیقی با گنجایش 6 هزار نفری است که شامل اتاقهای تمرین، استودیوها و کلاسهای آموزش موسیقی است. هدف از تأسیس این مرکز تولید هر چه بیشتر موسیقی، جذب بیشتر موسیقیدانها، اجراهای بیشتر موسیقی و توسعه صنعت موسیقی در شهر تایپه است.
آستن، ایالت تگزاس، ایالات متحده آمریکا

شهر آستن تگزاس هم یکی دیگر از مراکز موسیقی زنده در دنیاست. در طول تمام شبهای هفته، بیش از 200 اجرای زنده در این شهر برگزار میشود و جشنوارههای موسیقی متعددی هم در تمام طول سال در آن به اجرا درمیآید، اما مشکلی که نوازندگان و مردم در این شهر با آن مواجه هستند، پروژههای ساختوساز شهر تگزاس است که اغلب آلودگی صوتی زیادی به همراه دارند.
نیو اورلئان، ایالت لوئیزیانا، ایالات متحده آمریکا

شهر نیو اورلئان با اینکه فاقد هر نوع زیرساخت لازم برای موسیقی خیابانی است، اما همچنان یکی از شهرهای ایدهآل برای اجرای موسیقی زنده است. با وجود این، بعضی از موسیقیدانان معتقد هستند که این وضعیت، اتفاقاً نوعی تنبیه نوازندگان موسیقی زنده محسوب میشود، چرا که به آنها اجازه استفاده از سالنهای سرپوشیده داده نمیشود. همین مسأله باعث بیثباتی وضعیت نوازندگان خیابانی در این شهر شده است.
بمبئی، هندوستان

یکی دیگر از مسائلی که موسیقی زنده خیابانی را تهدید میکند، غلبه موسیقیهای اصیل بر سبکهای موسیقی جدیدتر مثل سبک راک است. مثلاً شهر بمبئی، زادگاه موسیقی تجاری بالیوودی و تحت تسلط کامل این سبک موسیقی است، اما بسیاری از مردم و نوازندگان این شهر در تلاش هستند تا سایر سبکهای موسیقی را هم در این شهر رواج دهند؛ البته ایجاد چنین تغییری بسیار زمانبر است، چرا که مستقیماً با مخالفت گروههای زیادی از مردم مواجه میشود که گوشهایشان همچنان به شنیدن موسیقی اصیل هندی یا بالیوودی عادت کرده است.
ملبورن، ایالت ویکتوریا، استرالیا

نواختن و شنیدن، بدون شک از مهمترین ابزارهای شکوفایی موسیقی در همه نقاط جهان به حساب میآید. بر همین اساس، شهر ملبورن یکی دیگر از خوشساز و آوازترین شهرهای جهان محسوب می شود. بنا بر گزارشها، هر ساله بیش از 73هزار اجرای زنده موسیقی در این شهر برگزار میشود. بعد از ملبورن، آمار بیشترین اجرای زنده در جهان متعلق به نیویورک با 36192 اجرا، پاریس با 31375 اجرا و لندن با 22828 اجراست.
منبع: گاردین